Hoewel Internet Explorer nog de meest gebruikte browser is, brokkelde het marktaandeel van Microsofts browser de laatste jaren langzaam maar zeker af. Mede door de komst van Google Chrome heeft de softwaregigant besloten om de ontwikkeling van zijn webbrowser te versnellen.

Internet Explorer 9, dat relatief snel op de introductie van IE8 volgt, draait op Windows Vista en Windows 7. Gebruikers van XP blijven steken bij IE8 of moeten een concurrende browser gebruiken, omdat IE9 gebruikmaakt van DirectX 10. In de aanloop naar de vrijgegeven bèta heeft Microsoft vier 'platform previews' van IE9 uitgebracht.

In deze testversies lag de nadruk op het tonen van de rendering-engine en het ondersteunen van met name html5-elementen; een normale browserinterface was nog niet zichtbaar. Nu Microsoft de eerste publieke bèta heeft onthuld, hoopt de fabrikant dat ook de andere features en vernieuwingen in de smaak vallen. De bèta is te downloaden vanaf Beautyoftheweb.com.

Microsoft wil met IE9 een inhaalslag maken. Zo ondersteunt de browser vrijwel alle mogelijkheden van de nog niet afgeronde html5-standaard, css3 en EcmaScript5. Het open videoformaat WebM wordt echter niet ondersteund: de browser kan alleen overweg met video's die met h.264 zijn gecomprimeerd.

IE9 moet ook beter overweg kunnen met de reeds gevestigde webstandaarden. Daarnaast heeft Microsoft de javascript-engine ten opzichte van IE8 flink opgevoerd waardoor webapplicaties soepeler draaien.

Een van de belangrijkste innovaties van Internet Explorer 9 daartoe is de ondersteuning voor hardwarematige rendering via de gpu. Microsoft claimt dat zijn browser als enige hardwarematige versnelling op alle elementen in een webpagina kan toepassen. Daaronder vallen ook vectorgraphics in svg-formaat en lettertypes die in het Web Open Font Format zijn opgeslagen. Voordeel hiervan is volgens Microsoft dat websites zich als applicaties kunnen gedragen en hierdoor sneller reageren.

Snelheid is voor Microsoft in IE9 erg belangrijk. Om beter inzicht te krijgen in hoe verschillende websites zich gedragen bij het laden van een pagina, heeft Microsoft ruim 7000 websites wereldwijd bestudeerd, waaronder ook Tweakers.net. Op basis hiervan heeft de fabrikant geprobeerd ontwikkelpatronen te herkennen.

De kennis die Microsoft hiermee heeft opgedaan heeft de fabrikant naar eigen zeggen in zijn voordeel gebruikt bij de ontwikkeling van de nieuwe javascript-engine Chakra. Deze engine kan meerdere cores gebruiken. Het compilen gebeurt op de achtergrond terwijl het renderen op de voorgrond gebeurt. Door deze manier toe te passen scoort IE9 nu hoog in de Webkit SunSpider-javascript-benchmark: alleen Chrome 7.0 Nightly, Opera 10.6 en Chrome 6.0 zouden nog beter scoren.

Ook heeft Microsoft in IE9 het zogenoemde marshalling overbodig gemaakt. Dit proces was in IE8 nog nodig om voor de 'vertaling' tussen tussen het DOM en javascript te zorgen. Chakra heeft deze taak nu overgenomen. Verder introduceert Microsoft in IE9 een nieuw layoutsysteem voor het geheugenbeheer. Dit moet ervoor zorgen dat de browser aanzienlijk minder geheugen gebruikt, wat vooral zou schelen als gebruikers meerdere tabbladen open hebben.

Niet alleen onder de motorkap heeft Microsoft de nodige aanpassingen gemaakt, ook de interface is onder handen genomen. Volgens Dean Hachamovitch, vice-president, draait het in IE9 niet langer om de browser: "Het gaat om de site. Zo worden bijvoorbeeld alleen nog maar de terug- en vooruitknop getoond en is het openen van een nieuwe tab nu razendsnel. De nieuw geopende pagina bevat bovendien de populairste websites van de gebruiker."

Ook integreert de nieuwe browser beter met Windows 7 dan zijn voorganger. Dit is vooral goed merkbaar bij de nieuwe functie Pinned Sites. Hiermee kunnen gebruikers in plaats van alleen programma's ook websites aan hun taskbar toevoegen. Site-ontwikkelaars kunnen hier gebruik van maken door Jump Lists te ondersteunen om zo de belangrijkste functies van een website direct te ontsluiten.

Een andere opvallende vernieuwing in IE9 is Aero Snap. Hiermee kunnen gebruikers het irrelevante deel van een website buiten beeld 'parkeren'. Hierdoor blijft er meer schermruimte over voor een ander browserscherm of een applicatie. Tijdens het parkeren van een tab blijft de content op die pagina actueel. "Een video die wordt bekeken, speelt dan bijvoorbeeld gewoon door", aldus de vice-president.