Er komt steeds meer kritiek op de overeenkomst die Google vorig jaar met de Amerikaanse bonden van schrijvers en uitgevers sloot over het publiceren van 'verweesde' boeken. De tegenstanders vrezen dat Google een monopolie krijgt.

Verweesde boeken zijn boeken waarop nog wel auteursrecht rust, maar waarvan niet bekend is wie dit recht bezit. Google wil ook deze boeken graag opnemen in zijn boekendienst en heeft hiervoor een overeenkomst gesloten met de American Publishers Association en het Authors Guild. Volgens de overeenkomst mag Google alle boeken waarop in de VS auteursrecht rust, inclusief de verweesde, opnemen in Google Books.

Lezers in de VS zullen maximaal 20 procent kunnen lezen van boeken waarop auteursrecht rust, en de collectie zal worden verkocht aan universiteiten en andere instituten. Openbare bibliotheken mogen hun bezoekers op één computer toegang geven tot de volledige tekst van alle boeken, terwijl personen online toegang tot afzonderlijke boeken kunnen kopen. Google zal 37 procent van de inkomsten houden, terwijl de rest naar de uitgevers en auteurs zal gaan.

Van verscheidene kanten, waaronder bibliothecarissen en deskundigen op het gebied van auteursrecht, klinkt de laatste tijd nogal wat kritiek op het plan, die zich richt op het feit dat Google nu een exclusief recht op verweesde boeken krijgt, zo meldt de New York Times. Volgens deskundigen valt het merendeel van de boeken in grote bibliotheken waarschijnlijk in deze categorie.

Google krijgt weliswaar geen exclusief recht op het online zetten van boeken, maar andere partijen kunnen dit recht alleen krijgen als de uitgever of schrijver hier toestemming voor geeft. Het probleem bij de verweesde boeken is nu juist dat deze niet bekend of onvindbaar zijn, zodat het verkrijgen van toestemming onmogelijk is. In feite heeft Google met de overeenkomst dus het monopolie gekregen op het online zetten van verweesde boeken.

Alhoewel ook de critici het een goed idee vinden dat verweesde boeken online beschikbaar komen, gaat het feitelijke monopolie hierop van Google hen te ver. Wanneer in juni een federale rechter de overeenkomst zal gaan beoordelen, zullen zij hun bezwaren zeker naar voren brengen.

bron: tweakers.net